Verlatingsangst in een relatie

Verlatingsangst is een officiële psychische angststoornis waarbij je de intense angst hebt om verlaten of alleen gelaten te worden door dierbaren, zoals ouders, partners, kinderen, familie en vrienden. Deze angst kan overweldigend zijn op gebied van hechting, vertrouwen en verbinding. Heb je weleens het gevoel dat je constante bevestiging nodig hebt? Of ben je bang om in de steek gelaten te worden? Het kunnen tekenen van verlatingsangst zijn. We geven je graag meer uitleg over wat verlatingsangst precies inhoudt en hoe je het kan verhelpen . 

Wat is verlatingsangst?

Verlatingsangst betekent dat je bang bent om alleen te zijn of dat anderen je verlaten. Mensen die dit voelen, hebben vaak nodig dat iemand hen vertelt dat ze niet alleen gelaten worden. Soms is deze angst zo sterk dat ze liever zelf een relatie stoppen dan te wachten tot iemand anders hen verlaat. Deze angst kan er ook voor zorgen dat iemand heel jaloers wordt, omdat ze bang zijn hun partner te verliezen. Het gaat allemaal om het gevoel van verbonden zijn en vertrouwen hebben in anderen. 

Oorzaken van verlatingsangst

Verlatingsangst ontstaat vaak al in de kindertijd. Tot de leeftijd van vier jaar is deze angst nuttig voor de ontwikkeling en hechting. Echter, ook traumatische gebeurtenissen zoals de dood van een huisdier, een dierbare of een ziekte kunnen bijdragen aan het ontstaan van verlatingsangst bij kinderen . 

Voor volwassenen kan verlatingsangst zich ontwikkelen na ingrijpende of vervelende gebeurtenissen. Een gebrek aan zelfvertrouwen en eigenwaarde speelt hierbij een grote rol. Mensen met verlatingsangst hebben continu bevestiging nodig en trekken zich persoonlijk veel aan. Dit kan leiden tot een algemene afhankelijkheid van anderen voor het vervullen van verschillende (emotionele) behoeften. Ook bij honden zien we dit soort verlatingsangst terugkomen.  

Verlatingsangst relatie symptomen

Niet iedereen is zich bewust van zijn verlatingsangst. Toch kan het een negatieve impact hebben op je leven, zowel mentaal als fysiek. Symptomen zijn onder andere: 

• Bang om alleen te zijn, wat kan leiden tot paniekeren en lichamelijke klachten 
• Grote behoefte aan bevestiging 
• Onzekerheid over jezelf en je relatie 
• Denken dat je niet zonder de ander kunt 
• Nachtmerries waarin je verlaten wordt 
• Overbezorgd zijn over dierbaren

Mensen met verlatingsangst ervaren deze klachten vaak langdurig en terugkerend . Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van angst en afhankelijkheid, die moeilijk te doorbreken is zonder hulp. 

Specifieke gedragingen bij verlatingsangst kunnen zijn: 

• Continu controleren waar de partner is en wat die doet 
• Obsessief bellen of berichten sturen 
• Boos of bezorgd worden als de partner niet snel genoeg reageert 
• Moeite hebben om de partner ruimte en vrijheid te geven. 
• Het vermijden van conflicten uit angst voor verlating 
• Jezelf wegcijferen om de ander tevreden te houden 

Verlatingsangst bij codependentie

Codependentie is een reactie op een hechtingstrauma. Je ontwikkelt al in de kindertijd de angst om verlaten te worden en je bent bang voor afwijzing. Het gevolg hiervan is dat je hierdoor erg afhankelijk wordt van je partner. Met verlatingsangst en soms ook bindingsangst als gevolg. Een codependent persoon is iemand die constant de bevestiging van andere nodig heeft. Die heeft vaak een lage eigenwaarde en de behoefte om iedereen tevreden te houden. 

Verlatingsangst en bindingsangst

Hechting is belangrijk in de relatie die we hebben met mensen. Twee verschillende hechtingsproblemen zijn verlatingsangst enerzijds en bindingsangst anderzijds. Bindingsangst gaat over de angst om je te binden aan iemand om uiteindelijk gekwetst te worden. Het zorgt ervoor dat je moeite hebt met aangaan van langdurige relaties. 

Een persoon met bindingsangst heeft angst voor nabijheid en intimiteit, iemand met verlatingsangst is eerder bang voor afwijzing of om verlaten te worden. 

Zowel codependentie, verlatingsangst als bindingsangst hebben één aspect gemeenschappelijk en dat is dat ze allemaal in de vroege kindertijd ontstaan door geen of een verkeerde hechting in de jeugd. 

Oorzaken van verlatingsangst zijn onder andere:

• Onveilige hechting in de kindertijd 
• Ouders met psychische of relatieproblemen 
• Ouders met hechtingsproblemen 
• Ouders met een verslaving 
• Emotionele of fysieke mishandeling 
• Parentificatie (dat je zelf op jonge leeftijd een ouderrol op je nam) 
• Ingrijpende gebeurtenissen zoals vechtscheidingen of narcistisch misbruik 
• Verlies van een huisdier, partner of iemand dierbaar 
• Genetische aanleg voor verlatingsangst 

Omgaan met verlatingsangst: 4 praktische tips

Tip 1: Verlatingsangst relatie verbreken?

Verlatingsangst kan zich uiten in onzekerheid, angst, controleren en claimen van de partner, en conflictvermijding. Mensen met verlatingsangst hebben vaak moeite om hun emoties en gevoelens te reguleren, wat kan leiden tot jaloezie en verstikkend gedrag. Dit kan uiteindelijk zelfs een relatiebreuk veroorzaken, wat juist hetgene is waar ze het meest bang voor zijn. 

Als je je bewust bent van je verlatingsangst, is het belangrijk om actie te ondernemen. Hoewel het moeilijk kan zijn om dit probleem alleen op te lossen, zijn er verschillende andere behandelingen en stappen die je kunt nemen zonder een ingrijpende beslissing te nemen zoals het verbreken van je relatie. 

Tip 2: Zelfvertrouwen vergroten

Als je telkens jezelf wegcijfert en liever conflicten vermijdt, zal dit je relatie met je partner en jezelf niet ten goede komen. Werk aan je eigenliefde en zelfvertrouwen. Er zijn tal van boeken of oefeningen die je kan proberen om je zelfliefde te versterken. Ook Bachbloesems kunnen je hierbij helpen. Ze bieden meer rust en kracht, voor een gezonde relatie met jezelf en anderen. 

Tip 3: Duidelijk communiceren

Ben je al met de bovenstaande tips aan de slag gegaan? Dan kan je nu een stapje verder gaan. Hoe transparanter je bent tegenover je partner, hoe gezonder de relatie zal zijn. Wederzijds respect, vertrouwen, maar ook ruimte voor ieder zijn persoonlijkheid staat centraal. Stel duidelijke grenzen en bespreek die ook. Ook je gevoelens en behoeften uiten kunnen je hierbij helpen. 

Tip 4: Doe het niet alleen

Praat met anderen, vrienden of familie. In het proces kan je wel steun gebruiken.  

Verlatingsangst kan een grote impact hebben op je relaties en je dagelijks leven. Maar met de juiste aanpak en ondersteuning kun je leren om beter met deze angst om te gaan en een gezonder, gelukkiger leven te leiden. Door bewust te worden van je angsten, professionele hulp te zoeken en te werken aan je zelfvertrouwen en communicatieve vaardigheden, kun je de vicieuze cirkel van verlatingsangst doorbreken en sterke, stabiele relaties opbouwen. 

Je mag ons ook altijd een berichtje sturen, we staan altijd voor je klaar.